کوپن به جیب مردم باز میگردد؟
تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۴۵۶۹۳
طرح کوپن الکترونیکی در حالی هنوز به مرحله اجرا نرسیده است که از ابتدای سال و با حذف ارز ترجیحی شاهد افزایش قیمت همه اقلام کالایی بوده و اکنون زمان آن رسیده که دولت برای حمایت از مردم به راهکاری نتیجهبخشتر از پرداخت یارانه نقدی روی آورد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، حذف ارز ترجیحی یکی از اقداماتی است که دولت سیزدهم در ابتدای سال جاری انجام داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
واقعیت آن است که از ابتدا قرار بر آن شد دولت با ارائه یارانه غیر نقدی در قالب بن کارت یا همان کوپن الکترونیکی، حذف ارز دولتی را جبران کند، اما به دلیل فراهم نبودن زیرساختهای لازم، این تصمیم را با پرداخت یارانه نقدی به تعویق انداخت و گفته شد پس از گذشت یک یا دو مرحله از پرداخت یارانه، کالابرگ جایگزین خواهد شد.
با این وجود، اکنون با گذشت چند ماه از پرداخت یارانه نقدی هنوز هم خبری از کالابرگ نیست و برخی از خبرها نیز حکایت از منتفی شدن این روش حمایتی دولت داشته است.
البته مسئولان وزارت صمت اعلام کردهاند که طرح کالابرگ الکترونیکی منتفی نشده و هماکنون بهصورت آزمایشی در چهار شهرستان گرمسار، آبیک، دماوند و فیروزکوه اجراشده است.
کوپن بهتر است یا یارانه نقدی؟کوپن از تمهیداتی است که مردم تجربه دریافت آن را دارند. در سالهای گذشته اقلام اساسی با قیمتی پایینتر از نرخ بازار، توسط دولت به مردم تحویل داده میشد و در نهایت در سال ۸۷ این یارانه کاغذی حذف و تبدیل به یارانه نقدی شد.
سیستم حمایتی که با عنوان کوپن از آن یاد میشود مخالفان و موافقانی دارد. منتقدان سیستم کوپنی معتقدند قطعاً طرحی همانند بازگشت کوپن به بنبست خواهد خورد. به عقیده این دسته از کارشناسان بازگشت کوپن برای شرایط امروز کشور، چندان کارشناسانه و صحیح به نظر نمیرسد زیرا اگرچه فوایدی را در همان برهه از زمان داشت اما تجربیات نهچندان خوشایندی را هم برای مردم بهجای گذاشته است و در واقع، یارانه نقدی مطمئنترین راه برای حمایت از اقشار مختلف است.
برخی از کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه اکنون زیرساخت لازم برای شناسایی جامعه هدف وجود ندارد، طرح کالابرگ میتواند رانت بزرگی ایجاد کند و این طرح نیز یکی دیگر از بی تدبیریهای داخلی است.
در مقابل، عدهای بر این باورند که در شرایط کنونی، اجرای این طرح ناگزیر بوده و با توجه به تورمهای شدیدی که با آن مواجه هستیم، دولت برای آرام کردن فضای اقتصادی کشور راهکاری به جز ارائه کوپن الکترونیکی ندارد.
البته پیش از اجرای این طرح باید ارزش کمی و کیفی کالاهایی که در نظام توزیع کالابرگ قرار میگیرند تعیین شده و با شناسایی دقیق جامعه هدف، از ایجاد رانت جلوگیری شود زیرا در غیر اینصورت اجرای این طرح آسیبهایی را به دنبال خواهد داشت که مانع از نتایج مثبت آن میشود.
زیرساختهای کالابرگ فراهم نیستمحسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با بیان اینکه با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یک تورم ۵۰ درصدی به کشور تحمیلشده است، همه کالاهای اساسی و سایر کالاها گران شده است، بنابراین در زمان حاضر کالابرگ دیگر موضوعیتی ندارد.
به گفته این مسئول همین رقم ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومان که برای یک خانواده چهار نفره حدود یکمیلیون و پانصد هزار تومان میشود و خانوادهها روی این رقم حساب کردهاند؛ اگر اکنون بهجای این رقم یارانه نقدی، کالابرگ ارائه شود قطعاً مشکلاتی را به وجود خواهد آورد.
عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس یادآورمی شود: مجلس در قانون دولت را به دادن کالابرگ اجبار نکرده است بلکه در قانون آمده است که دولت از طریق کالابرگ یا به هر روش دیگر اختلاف قیمت سبد کالاهای اساسی را که در اختیار مردم قرار میگیرد، جبران کند.
وی تأکید میکند: دولت هم اگر بخواهد به سراغ کالابرگ برود، نه زیرساختهایش فراهم است و نه دیگر آن تأثیرات را دارد.
کالابرگ نسبت به یارانه نقدی ارجح استاما در برابر مخالفان اجرای طرح کالابرگ عدهای دیگر هم موافق اجرای این طرح بوده و بر این دیدگاه هستند که پرداخت یارانه نقدی تورم زا است.
عبدالمجید شیخی کارشناس اقتصادی در گفتوگو باخبرنگار ایمنا تصریح میکند: پیادهسازی طرح توزیع فیش خرید کالای اساسی در دهه ۶۰ یک راهکار خوبی بود که توانست تا حدودی زیاد از اقشار ضعیف حمایت کند و تنظیم بازار را به دنبال خود داشت. بهطوریکه عدهای با همین حداقل درآمد میتوانستند معیشت خود را تأمین کنند.
وی اظهار میکند: اما در شرایط فعلی شاید به نظر آید که وضعیت ما مثل دهه ۶۰ نباشد ولی این طرح میتواند در همین زمان، همراه با حمایتهای نقدی دولت، برقرار شود.
این کارشناس یادآور میشود: همانگونه که برخی از کشورهای پیشرفته اروپایی هم به این نتیجه رسیدهاند با مدیریت تنظیم بازار دولتی اقتصاد را اداره کنند چون شرایط برای آنها هم نابسامان شده است.
شیخی اضافه میکند: موضوع قابلتوجه اینکه آستانه تحمل اروپاییان در برابر سختیهای معیشتی پایین است اما ایرانیان باتحمل هشت سال سخت و استقامت مردم نشان دادند که آستانه تحمل بالایی برخوردار هستند.
وی تصریح میکند: باوجود تورم دورقمی لازم است دولت حمایتهایی را از همه اقشار جامعه انجام دهد. حمایت نقدی و غیر نقدی هردو مکمل یکدیگر هستند وباید در کنار یکدیگر باشند. چون این حمایتها قدرت مانور دولت را در تأمین اجتماعی اقشار بالا میبرد.
این کارشناس در رابطه با اجرای طرح کالابرگ میگوید: اجرای کالابرگ راهکار خوبی است. چون دولت میتواند درزمانهایی که امکان حمایت نقدی از یکسری اقشار وجود ندارد از طریق حمایت کالایی با توزیع کالابرگ آن را تأمین کند.
شیخی در رابطه با حمایتهای نقدی دولت از برخی اقشار بیان میکند: کارمندان و بازنشستگان دولت، با اقداماتی چون افزایش دستمزد از سوی دولت حمایت میشوند بهتر است در کنار این حمایت نقدی که از عدهای میشود، حمایت کالایی هم انجام گیرد و همه اقشار جامعه اعم از حقوقبگیر و غیر حقوقبگیر از سوی دولت حمایت میشوند.
این کارشناس اظهار میکند: چهبسا این تدبیر، تأثیرات مثبتی را بر کاهش فشار تقاضا و کاهش فاصله قیمتهای واقعی و غیرواقعی خواهد داشت علاوه بر اینکه افراد بهطور مستقیم از این طرح بهرهمند میشوند.
وی تصریح میکند: همچنین گشایشی خواهد بود در بازار کالاهایی که بهصورت کالابرگ توزیع میشود و برای همه دهکها اثرات تضعیف قیمت کالا را در بازار به دنبال خواهد داشت. به عبارتی تأثیر آن برای همه مردم خواهد بود.
به گفته این کارشناس اگر دولت بین یارانه نقدی و کالا برگ بخواهد گزینهای را انتخاب کند از دیدگاه من کالابرگ قابلقبولتر است چون اینچنین حمایت دولتی هدفمندتر به دست اقشار مورد هدف خواهد رسید.
وی ادامه میدهد: حال آن افرادی هم که کالابرگ را روش نادرستی میدانند خود بر نظریه ارتباط مکانیکی بین حجم نقدینگی و نرخ تورم معتقد هستند. براین اساس وقتی دولت پول بیشتری را توزیع میکند تورم بالاتر رفته و به ضرر همگی خواهد بود. اما اگر کالابرگ توزیع شود فشار تورمی را نخواهیم داشت.
این کارشناس خاطرنشان میکند: باوجودآنکه از دیدگاه اقتصاد اسلامی نظریه ارتباط بین تورم و نقدینگی مردود است اما بازهم طبق هر دو نظریه حجم نقدینگی مشوق و ابزاری برای افزایش انتظارات تورمی است. که گویای ترجیح کالا برگ نسبت به یارانه نقدی است.
کد خبر 616041منبع: ایمنا
کلیدواژه: کالابرگ معیشت یارانه نقدی تورم ارز ترجیحی کوپن الکترونیکی کوپن شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق پرداخت یارانه نقدی اجرای این طرح طرح کالابرگ حمایت ها حذف ارز عده ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۴۵۶۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هفت روز تا پایان اجرای طرح فجرانه کالابرگ؛ برنامه دولت درخصوص کالابرگ چیست؟
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، با اجرای طرح کالابرگ الکترونیک از خردادماه سال ۱۴۰۲ به صورت سراسری در کشور، ۱۱ قلم کالای اساسی شامل برنج ایرانی، حبوبات، شیر کمچرب، پنیر، ماست کمچرب، مرغ، تخممرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند برای حفظ سفره مردم از تورم در سبد غذایی این طرح تعریف شد.
ایسنا در گزارشی نوشت:طی چند فاز اجرایی و با گسترش اجرای آن در نهایت، هفت دهک درآمدی تحت پوشش این طرح قرار گرفتند و در صورتی که این هفت دهک درآمدی ۲۰۰ هزار تومان از مبلغ یارانه خود را از میان ۱۱ قلم کالای سبد غذایی تعریف شده خریداری میکردند، مشمول دریافت یارانه تشویقی ۱۲۰ هزار تومانی میشدند. به عبارتی با استفاده از این طرح، یارانه دهکهای یک تا ۳ درآمدی به ۵۲۰ هزار تومان و یارانه دهکهای چهارم تا هفتم درآمدی به ۴۲۰ هزارتومان افزایش یافت
اما در مرحله جدید اجرایی و شروع دهه فجر، دولت از ۱۷ بهمنماه به مدت سه ماه (تا ۱۸ اردیبهشت ادامه دارد) مرحله جدید طرح کالابرگ الکترونیک را تحت عنوان «طرح فجرانه» اجرا کرد؛ این فاز جدیدی بوده که «شرط ۲۰۰ هزار تومان خرید از یارانه» حذف شد و اعتبار تشویقی آن از ۱۲۰ هزار تومان (اعتبار تشویقی کالابرگی) به ۲۲۰ هزار تومان افزایش یافته است.
به بیانی دیگر در این طرح، یک سبد ۱۱ قلمی برای تامین حداقل کالری، پروتئین، ریزمغذی و ویتامینهای لازم برای هر فرد (منطبق با نظر انستیتو تغذیه ایران) با قیمتهای مبنای سال ۱۴۰۱ انتخاب شده است و مابه التفاوت قیمت سبد مبنا سال ۱۴۰۱ با قیمت روز (۱۴۰۲) از محل یارانه جدید دولت تامین میشود، به این صورت که قیمت روز سبد مشتمل بر ۱۱ قلم ۷۴۳ هزار و ۷۵۰ تومان بوده که خانوار دهکهای اول تا هفتم در صورت خرید بسته باید قیمت سال ۱۴۰۱ را به مبلغ ۵۲۳ هزار و ۳۰۰ تومان از جیب خود پرداخت کنند و مابهالتفاوت آن تا قیمت روز به مبلغ ۲۲۰ هزار و ۴۵۰ تومان از محل اعتبار جدید دولت تامین میشود.
اعتبار جدید (۲۲۰ هزار تومانی) علاوه بر یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزارتومانی فعلی بوده و خانوار مشمول طرح به صورت مجزا یارانه نقدی خود را به صورت ماهانه دریافت خواهند کرد. مبلغ حمایتی دولت به صورت اعتبار در حساب سرپرست خانوار تخصیص یافته و در زمان خرید و متناسب با میزان خرید مصرف میشود. البته خانوار میتواند اقلام طرح را در سقف وزنی و کالایی تعریف شده خرید کند و امکان جا به جایی اعتبار بین گروههای کالایی مقدور نیست. به عنوان مثال با اعتبار برنج امکان خرید روغن وجود ندارد.
از همین رو میتوان گفت با اجرای طرح فجرانه، فردی با دهک درآمدی یک تا ۳ به جای دریافت ۴۰۰ هزارتومان یارانه، ۶۲۰ هزارتومان و فردی با دهک درآمدی چهار تا هفت، به جای دریافت ۳۰۰ هزارتومان، ۵۲۰ هزارتومان یارانه دریافت خواهد کرد.
براساس اعلام وزارت رفاه مرحله سوم طرح کالابرگ از ۲۱ فروردین ماه سال ۱۴۰۳ شروع شده و برابر برنامهریزی انجام شده تا ۲۱ اردیبهشت ادامه خواهد داشت که از زمان شروع طرح تا ۹ اردیبهشت، به صورت میانگین روزانه بیش از ۷۷۰ هزار خرید کالابرگی توسط مردم انجام شده و این یعنی موفقیت بالای طرح در جلب مشارکت مردم و حمایت از سبد غذایی خانوار در مقابل تورم و گرانی. طی ۸۰ روز طرح فجرانه توزیع حدود ۱۳۹ میلیون بسته غذایی صورت گرفته و اثر بسیار خوبی در رونق بازار و تولید کارخانجات صنایع غذایی گذاشته است.
تنها هفت روز تا پایان طرح سه ماهه فجرانه الکترونیک باقی مانده و هنوز دولت برنامه جدید خود را برای ادامه طرح کالابرگ اعلام نکرده است. البته ۱۹ فروردین ماه بود که سیدرضا یحیوی- مشاور معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره تداوم اجرای طرح فجرانه کالابرگ الکترونیک در سال جاری به ایسنا اعلام کرد که در حال حاضر طرح فجرانه کالابرگ الکترونیک در حال اجراست و منابع آن برای مدت سه ماه در نظر گرفته شده بود که در صورت تامین منابع، همین مدل ادامه پیدا خواهد کرد، اما اگر منابع تامین نشود چند مدل طراحی و به دولت ارائه خواهد شد و در صورت موافقت با یکی از مدلهای ارائه شده، اجرا خواهد شد.
مشاور معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین اعلام کرده بود که در هر صورت حمایت از معیشت مردم ادامهدار است اما بستگی به این دارد که در چه قالب و طرحی ادامه یابد.
اکنون باید منتظر اعلام دولت ماند تا مشخص شود که قرار است پس از برنامهریزیهای صورت گرفته چه مدلی برای مرحله جدید کالابرگ الکترونیک اجرایی شود.
۲۲۳۲۲۳
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902368